ممکن است به تازگی متوجه این موضوع شده باشید که موهایتان نازک شده و حجم آن‌ها کاهش یافته است. اگرچه این امر با افزایش سن اتفاقی کاملاً طبیعی قلمداد می‌شود، اما می‌تواند نشانه یک بیماری جدی زمینه‌ای هم باشد. آگاهی از عوامل کم شدن سرعت رشد مو و ریزش مو برای درمان به موقع این مشکل مهم است. در واقع دلایل کاهش سرعت رشد مو طیف متنوعی را تشکیل می‌دهد، از انتخاب نامناسب سبک زندگی، آلودگی، استرس گرفته تا رژیم غذایی نامتعادل. فرقی ندارد کدام یک از این موارد علت رشد نکردن موی سر باشد، شما باید زودتر این روند را متوقف کنید. در ادامه بیشتر پیرامون این مسئله صحبت خواهیم کرد.
فهرست مطالب
موها در یک سال چقدر رشد می‌کنند؟
قبل از آنکه به عوامل کم شدن سرعت رشد مو بپردازیم باید بدانید که موی هر فرد از نظر ژنتیکی طوری برنامه‌ریزی شده است که پس از رسیدن به یک طول خاص، رشد خود را متوقف کند. پس از آن، قبل از رشد مجدد، مراحل کاتاژن، تلوژن و اگزوژن را طی می‌کند. موهای یک فرد به طور متوسط 15.5 سانتی‌متر در سال رشد کرده و معمولاً فاز آناژن (مرحله رشد) بین 2 تا 6 سال طول می‌کشد. با این حال، افراد مختلف چرخه‌های رشد موی متفاوتی دارند که تحت تأثیر عوامل زیادی قرار می‌گیرند که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت.
دلایل کاهش سرعت رشد مو
عوامل کم شدن سرعت رشد پس از کاشت مو بسیار متعدد و متنوع هستند که قبل از پرداختن به آن باید بدانید فولیکول‌های مو شما یک چرخه رشد را طی می‌کنند که دارای چهار فاز است:
- فاز آناژن (مرحله رشد)
- فاز کاتاژن (مرحله گذار)
- فاز تلوژن (مرحله استراحت)
- فاز اگزوژن (مرحله ریزش مو)
هر فولیکول مو این چرخه را طی می‌کند که طول و حجم تارهای موی فرد را تعیین خواهد کرد. اگر این چرخه به دلیل هر عاملی مختل شود، رشد طبیعی مو تحت تأثیر قرار می‌گیرد. رایج‌ترین دلایل کاهش سرعت رشد مو و اختلال در این چرخه طبیعی به شرح زیر است:
1. ژنتیک
آیا می‌دانستید که طول، رنگ، حجم و استحکام تارهای مو توسط ژن‌های شما تعیین می‌شود؟ بله، ژن‌ها نقش مهمی بر چرخه رشد موی شما دارند. اگر موهای بلند، سالم، براق و پرپشتی دارید علیرغم مراقبت زیاد از آن‌ها، باید از ژن‌های خوب خود تشکر کنید. در غیر این صورت، باید تلاش بیشتری برای جلوگیری از نازک شدن موهای خود انجام دهید تا رشدشان افزایش پیدا کند. در واقع از میان عوامل کم شدن سرعت رشد مو ژنتیک نقش مهم و عمده‌ای بر عهده دارد.
جهت دریافت مشاوره، می‌توانید فرم زیر را پر کنید:
2. افزایش سطح استرس
دیگر علت رشد نکردن موی سر استرس است. از نظر پزشکی ثابت شده که هر نوع استرس فیزیکی یا روانی برای رشد مو مضر است. استرس شرایطی به نام Telogen effluviumi را ایجاد می‌کند که در آن موهای شما زودتر از موعد وارد فاز تلوژن (مرحله استراحت) می‌شوند و بنابراین 30 درصد رشد آن را به طور کامل محدود می‌کند. اگرچه این مشکل نیازی به درمان پزشکی ندارد و بیش از شش ماه طول نمی‌کشد؛ اما بر چرخه رشد مو تأثیر می‌گذارد و باعث ریزش مو می‌شود. ورزش، رقص، شنا، درمان، یوگا و تمرینات تنفسی برخی از راه‌های عالی برای کاهش استرس هستند.
3. افزایش سن
یکی دیگر از عوامل کم شدن سرعت رشد مو افزایش سن است. این امر نه تنها باعث سفید شدن موهای شما می‌شود، بلکه بر رشد آن نیز تأثیر می‌گذارد. در واقع فاز آناژن با افزایش سن کوتاه‌تر شده و منجر به خواب فولیکول می‌شود. با افزایش سن، فولیکول‌های مو کمتر فعال هستند و برای همین رشد مو سرعت کمتری پیدا خواهد کرد.
4. شکستگی مو و موخوره
به طور معمول، موهای یک فرد به طور متوسط حدود 15.5 سانتی‌متر در سال رشد می‌کند. اگر مشاهده کردید که موهای شما حتی پس از یک دوره مشخص به همان اندازه است و به دنبال کشف علت رشد نکردن موی سر هستید، باید بدانید که در حال شکستن هستند. شکستگی مو می‌تواند ناشی از مراقبت نادرست باشد. حالت دادن بیش از حد با گرما به موها هم ممکن است منجر به از دست دادن رطوبت و قابلیت ارتجاعی مو شود و خشکی و شکنندگی موها را به دنبال داشته باشد.
افرادی که موهای خشک و شکننده دارند معمولاً موهایشان دوشاخه هم می‌شود. اگر موهای شما مواد مغذی کافی برای متعادل کردن سطوح رطوبت دریافت نکند، انتهای آن شروع به شکافتن می‌کند و در نتیجه شکسته می‌شود. با این توضیحات موخوره هم می‌تواند از عوامل کم شدن سرعت رشد مو باشد.
5. استفاده از محصولات شیمیایی
یکی از مهم‌ترین دلایل کاهش سرعت رشد مو استفاده از محصولات شیمیایی و فرآیندهای خاص برای حالت دادن به موها است. موادی چون رنگ، دکلره و … تأثیر زیادی بر سلامت و رشد آن دارند. تجمع روغن‌ها و این محصولات روی پوست سر می‌تواند فولیکول‌ها را مسدود کرده و رشد مو را مختل کند. شانه کردن زیاد، سفت بستن موها و استفاده از انواع واکس مو و حالت‌دهنده نیز می‌تواند منجر به آسیب مو شود.
حالت دادن بیش از حد به مو و استفاده از محصولات شیمیایی نه تنها از عوامل کم شدن سرعت رشد مو به شمار می‌روند، بلکه باعث بیماری‌های پوست سر می‌شود که می‌تواند منجر به ریزش دائمی مو یا آسیب فولیکول شود. همچنین مشکلات زیر را هم به دنبال دارد که باعث اختلال در رشد مو می‌شود:
- شوره سر
- بروز عفونت‌ها
- بروز برخی بیماری‌ها چون پسوریازیس
6. آلوپسی آره آتا
از عوامل کم شدن سرعت رشد مو می‌توان به آلوپسی آره آتا اشاره کرد که یک اختلال خود ایمنی است و در آن سیستم ایمنی به سلول‌های فولیکول‌های مو آسیب می‌زند. همچنین باعث می‌شود موهای شما به صورت تکه‌ای بریزد. این بیماری می‌تواند منجر به قطع رشد و مرگ فولیکول شود. دانشمندان بر این باورند که این بیماری ممکن است به صورت ژنتیکی و ارثی باشد و افراد مبتلا به بیماری‌های زیر هم بیشتر در معرض ابتلا به آن هستند:
- تب یونجه
- ویتیلیگوی
- سندرم داون
- کم‌خونی خطرناک
- آسم و مشکلات تیروئید
7. ورزش نکردن و رژیم غذایی ناسالم
بدون شک این عبارت را شنیده‌اید: “شما همان چیزی هستید که می‌خورید.” رژیم غذایی سالم و ورزش روتین برای رشد مو بسیار مهم است. درست مثل بدن، موهای شما نیز برای رشد به ویتامین‌ها، مواد معدنی و مواد مغذی کافی نیاز دارند. در واقع، پزشکان پیشنهاد می‌کنند که برای تقویت رشد مو علاوه بر رژیم غذایی سالم، مولتی‌ویتامین‌های خاص نیز مصرف کنید. کمبود آهن، پروتئین، روی، ویتامین A یا بیوتین از عوامل کم شدن سرعت رشد مو بوده و آن‌ها را در معرض آسیب و ریزش مو قرار می‌دهد.
8. خشکی مو و پوست سر
دیگر علت رشد نکردن موی سر خشکی پوست سر و موها است. تغییرات پوست سر مانند کمبود رطوبت یا عدم تعادل در سطوح رطوبت می‌تواند موهای شما را خشک کند و منجر به شکستگی و محدود شدن رشد آن شود. همچنین خشکی طولانی‌مدت پوست سر شما منجر به ایجاد عفونت‌هایی خواهد شد که ریزش مو را به همراه دارد.
9. مشکلات تیروئید
بی‌نظمی در تولید هورمون‌ها توسط غده تیروئید نیز می‌تواند تأثیر منفی بر سلامت موهای شما داشته و از دلایل کاهش سرعت رشد مو باشد. هم کم‌کاری تیروئید و هم پرکاری تیروئید می‌توانند روی رشد مو تأثیر بگذارند؛ زیرا مستقیماً بر عملکرد و متابولیسم بدن شما اثر دارند و در نتیجه باعث نازک شدن و ریزش مو می‌شوند.
10. روتین نادرست برای مراقبت از مو
یک روتین نامناسب مراقبت مو می‌تواند تأثیر منفی عمده‌ای بر رشد موهای شما داشته و از مهم‌ترین عوامل کم شدن سرعت رشد مو باشد. حالت‌دهی بیش از حد، شستشوی ناکافی، استفاده از محصولات شیمیایی، استفاده از ابزار ناکارآمد مراقبت از مو و لوازم جانبی آسیب‌رسان مو نشان‌دهنده مراقبت نادرست از مو است. اگر می‌خواهید موهای پرپشت، بلند و سالمی داشته باشید باید هر چه سریع‌تر این روتین را تغییر دهید.
11. عدم تعادل هورمونی
عدم تعادل هورمونی هم می‌تواند از دلایل کاهش سرعت رشد مو در مردان و زنان باشد و باعث نازک شدن یا ریزش مو شود. هورمون‌هایی مانند DHEAS (دهیدرواپی آندروسترون سولفات) و تستوسترون تأثیر قابل‌توجهی بر رشد موی شما دارند. سطوح بیش از حد این هورمون‌ها ممکن است باعث رشد بیش‌ازحد موهای بدن یا صورت شود. برعکس، سطوح بسیار پایین ممکن است باعث ریزش مو یا نازک شدن موها شود.
جدای از این، سطوح پایین استروژن و پروژسترون که در دوران یائسگی، پس از زایمان و قبل از یائسگی تجربه می‌شود هم از عوامل کم شدن سرعت رشد مو بوده و منجر به کاهش تراکم مو و ریزش بیش از حد خواهد شد. علاوه بر این موارد باید اشاره کرد که ترشح هورمون کورتیزول در هنگام استرس بر رشد فولیکولی مو تأثیر می‌گذارد و رشد مو را کمتر می‌کند.
برای افزایش رشد مو چه کاری می‌توان انجام داد؟
حال که می‌دانید مهم‌ترین عوامل کم شدن سرعت رشد مو کدام هستند و به چه صورت روی رشد مو اثر دارند، زمان آن فرارسیده است که مراقبت از موهایتان را به درستی انجام دهید که شامل موارد زیر می‌شود:
- اتخاذ یک روال مراقبت از مو مناسب
- داشتن رژیم غذایی مناسب و تمرینات منظم برای حفظ سلامت بدن و ذهن
- مصرف درست داروهای تجویز شده برای درمان برخی بیماری‌ها
- اجتناب از حالت دادن بیش‌ازحد به موهای خود و جایگزینی محصولات شیمیایی با محصولات طبیعی و دوستدار محیط‌زیست
البته شاید با رعایت این نکات متوجه شوید که موهای شما دیگر رشد قبل خود را ندارند و ریزش شدید مو را تجربه کنید. بهترین راه برای حل چنین مشکلی و بازیابی زیبایی گذشته خود استفاده از راه‌های درمانی با نتایج قطعی است. یکی از این راه‌ها بدون شک کاشت موی طبیعی خواهد بود. مشورت با یک پزشک متخصص روشن می‌کند که اصلی‌ترین دلایل کاهش سرعت رشد مو شما چیست و این روش برای شما کارآمد است یا خیر.
سخن پایانی
وقتی متوجه می‌شوید که رشد موهای شما متوقف شده است که موهای شما حجم قبل خود را از دست داده‌اند، نازک به نظر می‌رسند و حتی پس از مدتی طولانی رشد نمی‌کنند. در چنین شرایطی احتمالاً از خود می‌پرسید: ” عوامل کم شدن سرعت رشد مو من چیست؟” در این مواقع یافتن علت رشد نکردن موی سر و ایجاد تغییرات لازم ضروری است.
با این حال ممکن است دلایل کاهش سرعت رشد مو خارج از کنترل شما باشد و به یک روش درمان جدی نیاز داشته باشید. اگر چنین شرایطی را تجربه می‌کنید، بهتر است از پزشکان باتجربه کلینیک دلوان راهنمایی لازم را برای کاشت مو دریافت کنید که یک راه‌حل قطعی برای درمان ریزش مو خواهد بود.
سوالات متداول
رشد مو در چه سنی متوقف می‌شود؟
رشد مو یک فرآیند پویا است که تحت تأثیر چرخه طبیعی مراحل رشد، استراحت و ریزش است. طول مرحله رشد که به آناژن معروف است، می‌تواند بین افراد مختلف بسیار متفاوت باشد و بین 2 تا 6 سال طول بکشد.
مهم‌ترین عوامل کم شدن سرعت رشد مو کدام هستند؟
استرس، افزایش سن، ژنتیک، رژیم غذایی نامناسب، خشکی و شکنندگی موها، برخی بیماری‌ها، عدم تعادل هورمونی و مراقبت نادرست از مو جزو مهم‌ترین دلایل کاهش سرعت رشد مو به شمار می‌رود.
آیا متابولیسم روی رشد مو تأثیر می‌گذارد؟
بله، متابولیسم سالم کلید داشتن موهای پرپشت و خیره‌کننده است! متابولیسم سالم هم از طریق یک رژیم غذایی متعادل و ورزش منظم قابل‌دستیابی است.
آیا شستن مکرر مو روی رشد آن تأثیر می‌گذارد؟
بله، شستن مکرر مو می‌تواند علت رشد نکردن موی سر باشد، زیرا تارهای شما را شکننده و در برابر شکستن آسیب‌پذیر می‌کند. همچنین موها را از چربی طبیعی آن پاک می‌کند که می‌تواند باعث آسیب و خشکی مو شود.
بیشتر بخوانید:
- عمومی‌ترین خطرات و معایب کاشت مو
- روش‌های کاشت مو برای زنان و 8 عوارض احتمالی آن
- آیا رنگ كردن مو بعد از كاشت مو امکان‌پذیر است؟
- کاشت مو برای پیشانی های بلند زنان و مردان
